Saturday, 31 October 2020

'दिलीप प्रभावळकरांच्या एकांकिका' (भाग - १) : नाट्य लेखक अभिनेते श्री. दिलीप प्रभावळकर

आर्ट्स मधे (२००१, २००२ मधे ११वी आणि १२वी पर्यंत तसेच २००३ ते २००६) अशी ५ वर्षे अभ्यासाच्या निमित्ताने अनेक इंग्लिश, मराठी आणि हिंदी पुस्तके वाचली... तसेच अभ्यासक्रमासाठी रेफरन्ससाठी वेगवेगळ्या प्रकारची पुस्तके वाचली. त्यात नाटकाची पुस्तकेसुद्धा होती.
माझ्या बाबांना नाटक पाहायला आवडते. त्यांच्यासोबत अनेकदा सुंदर नाटके बघितली आणि मलाही नाटक आवडायला लागले.
माझ्यासारखेच माझ्या कुटुंबातील काही सदस्यांना वाचन आवडते. माझ्या दोन्ही मोठ्या बहिणींचे पतीही याला अपवाद नाहीत. त्यातील एकांचे हे पुस्तक 'दिलीप प्रभावळकरांच्या एकांकिका' वाचले. ३ नाटकांचा संच असलेल्या पुस्तकांची मालिका आहे, ज्यापैकी हा भाग क्रमांक पहिला आहे - 
एका पुस्तकात तीन विनोदी नाटकांचा संच आहे.
यामधे पहिले 'चूकभूल द्यावी घ्यावी' यावर आधारित मालिकाही प्रसारित करण्यात आली होती. अर्थात ती मालिका एवढी खास जमून आली नाही असे मला जाणवले, म्हणून मी पुर्ण नाही पाहिली. पण पुस्तकातील मूळ नाटक शेवटी धक्कातंत्र वापरून हसवून जाते. सत्तरी आणि ऐंशीव्या वयातील एका नवरा-बायकोने एकमेकांना दिलेली आयुष्यभर केलेल्या गोष्टींची कबुली, यावर हे नाटक आधारित आहे... 
दुसरे नाटक 'सामना' मधील प्रत्येक व्यक्ती नजरेसमोर उभी राहते पण शेवटी तितके रंगले नाही...
तिसरे नाटक 'जेथे जाते, तेथे' मधील सर्व व्यक्तींसंबंधित भूतकाळ फ्लॅशबॅक मध्ये आहे. फक्त प्रत्येक वेळी पात्र भूतकाळातून पुन्हा वर्तमानात येताना कधी आले, ते कळताना मात्र थोडे गोंधळात टाकणारे वाटले. शेवट वाचून मात्र असे नाटकाला नाव का दिले आहे ते कळते.
अभिनेते श्री. दिलीप प्रभावळकर यांच्या काही भूमिका असलेल्या मालिकाही पूर्वी बघितल्या होत्या, जसे 'श्रीयुत गंगाधर टिपरे'. त्यामुळे त्यांच्या लिखाणातून दर्जेदारपणाची अपेक्षा होती. पण तितकीशी ती या पुस्तकात पूर्ण झाल्यासारखं वाटलं नाही. 
हे पुस्तक एकदा वाचायला हरकत नाही.
माझे या पुस्तकाला २ स्टार-रेटिंग ⭐⭐

Thursday, 29 October 2020

Dream Runner (Oscar Pistorius) / 'ड्रीमरनर' (ऑस्कर पिस्टोरियस, सहलेखक गियान्नी मेरलो). मराठी अनुवाद : सोनाली नवांगुळ, मनोविकास प्रकाशन.

(वैयक्तिक आयुष्यात सोनाली माझी जिवलग मैत्रिण असली तरी, मी मला जसे वाटले वाचताना ते व्यक्त करत आहे) :
'ड्रीमरनर' (ऑस्कर पिस्टोरियस, सहलेखक गियान्नी मेरलो). 
याचा अनुवाद केला आहे लेखिका सोनाली नवांगुळ यांनी.... (मनोविकास प्रकाशन). 
इंग्रजीमधे 'ब्लेडरनर' म्हणून ओळखला गेलेला, प्राॅस्थेटिक्सचा वापर करणारा, पॅरॅलिम्पिक्सच नव्हे, तर ऑलिंपिक्स आणि इतर अनेक शर्यतीत भाग घेत, प्राॅस्थेटिक्सचा वापर तांत्रिक फायदा तर देत नाही याची खात्री करून घेतली जाईपर्यंत बंदीला तोंड देत, तसे नसल्याचे वैद्यकीय आणि वैज्ञानिक तपासणी करून सिद्ध करत, विश्वविक्रम रचणाऱ्या धावपटू ऑस्कर पिस्टोरियस याचे धावपटू म्हणून घडतानाचे आयुष्य आणि वैयक्तिक आयुष्य उलगडणारे पुस्तक.... त्याच्यावर गर्लफ्रेंडच्या हत्येचा आरोप लागण्यापूर्वी हे पुस्तक लिहिले गेलेले... 
जन्मतः अम्प्युटेशनची गरज असलेले पाय घेऊन जन्मलेले बाळ पुढे विश्वविक्रम करणारा धावपटू होईल असे कुणाला वाटले पण नसेल..... 
कधी चालण्याचाही अनुभव नसलेली मी... त्यामुळे या धावपटूचे अनुभव, त्यातील तांत्रिक बाबी आणि माहिती समजून घेताना माझी स्वतःची अक्षरशः कसरत झाली.... पण त्यात दिसला एक अतिशय पॅशनेटली मेहनत करणारा धावपटू, लँडमाईन (भुसुरुंग)ने हात-पाय गमावलेल्या माणसांना आर्टिफिशियल लिंब्स वापरणाऱ्यांना आपला प्राॅस्थेटिक्सचा अनुभव उपयोगी पडावा म्हणून काम करत असणारा समाजसेवक.... 
त्यावेळी पुस्तक अनुवादित करताना, इंग्रजीमधून मराठीत भाषांतर करताना सोनाली कदाचित नवखी असावी अनुवादात, म्हणून सुरुवातीला काही वेळा वाक्यरचना जशीच्या तशी वाटली पण पुढे इतके ते मस्त जमले आहे की असे वाटते ऑस्कर पिस्टोरियस स्वतःच आपल्यापाशी गप्पा मारत बसला आहे....!
एक वेगळा विषय असलेले खूप सुंदर पुस्तक आहे ! नक्की वाचा.... धावपटू म्हणून त्याच्याकडे बघा, तर त्या पुस्तकाच्या लेखनाला न्याय मिळेल... ऑस्कर स्वत:सुद्धा याच कारणासाठी आरोपाला सामोरा गेला, हे सिद्ध करण्यासाठी की मेहनतीने तयार झालेला खेळाडू हा खेळाडू असतो, त्यात कोणताही भेदभाव नको.....
या पुस्तकाला GoodReads वर माझे ३ स्टार रेटिंग :
⭐⭐⭐

Sunday, 25 October 2020

हायडी - लेखिका जोहाना स्पायरी

माझी लहानपणीची मैत्रीण हायडी, 'Heidi'... कपाटात होती इतकी वर्षे.... माझ्या बाबांनी मला माझ्या लहानपणी दिलेल्या पुस्तकांपैकी माझे एक आवडते पुस्तक.... थेट Illustrated classic edition! 
अजूनही मुंबईमधल्या फूटपाथवर वापरलेली, जुनी, used म्हणजे सेकंड हँड पुस्तके मिळतात. तिथे घेतलेले... अशी सेकंड हँड पुस्तके तर कित्येक वेळा विकत आणली होती आणि वाचून वाचून अक्षरशः पारायणे केली होती त्यांची..... 


अनाथ हायडी (Heidi) मावशीकडून आजोबांकडे (वडिलांचे वडील) रहायला येते... मस्त डोंगरावर राहते, पिटर नावाचा छोट्या मेंढपाळाच्या संगतीने रमते... सुरवातीला कडक, मनात अढी असलेले आजोबा हळूहळू तिला आपलेसे करून घेतात म्हणण्यापेक्षा तीच त्यांची माया जागी करते... अचानक एक दिवस हायडीची रवानगी शहरात एक आई वारलेली आणि वडील कामात व्यस्त असल्याने घर सांभाळणारी बाई (गव्हर्नेस) बरोबर राहणाऱ्या अपंग क्लारा (Clara) ची सोबत करण्यासाठी केली जाते... गावाकडे डोंगरावर राहणारी हायडी हळूहळू शहरात रूळते... कोणत्याही प्रकारच्या भेदभावाविना दोघींची घट्ट व निखळ मैत्री होते पण हायडीला एक दिवस पुन्हा गावी परतावे लागते... क्लारा तिच्या आठवणीने व्याकूळ होऊन तिच्याकडे जाते... मैत्री, मोकळे वातावरण, पोषक आहार आणि हायडीच्या आजोबांच्या ज्ञानाचा वापर होऊन फिजिओथेरपी द्वारे क्लाराचे आयुष्य बदलते... 
लेखिका जोहाना स्पायरी लिखित एक निरागस मुलगी हायडी (Heidi) ची ही सुंदर कथा... नक्की वाचा...! 
या कथेला अ‍ॅनिमेशन स्वरूपातही काही वर्षांपूर्वी कार्टून नेटवर्क या टीव्ही चॅनेलवर दाखवले होते.... या पुस्तकाची अनेक अडाप्टेशन्स आहेत असे कळले.



लेखिका जोहाना स्पायरी यांच्याविषयी थोडीशी माहिती :

'हायडी' चे अ‍ॅनिमेशन स्वरूप :
https://www.youtube.com/playlist?list=PLS6WGd3J_H0rzQvtmkDDs0_8Jg70wZOn0

माझे रेटिंग ५-स्टार्स ⭐⭐⭐⭐⭐

The Art of Paint Pouring : Amanda VanEver (Walter Foster Publishing, an imprint of Quarto Publishing Group, USA)

There are some days, when something suddenly grabs not just attention of the eyes, but takes up its own place in the heart…. It doesn’t let ...